Historia

Na kanwie wspomnień ppłk. Zbigniewa Kruka ps. Witek powstał ostatni odcinek serialu dokumentalnego "Głos Bohatera". Jego premierę, w klimatycznym patio restauracji "Skarbiec Wina" na zamojskiej starówce, obejrzały dziesiątki pasjonatów historii.

To jeden z najbardziej okazałych budynków w Zamościu. Przez kilka dni września 1939 r. jego solidne mury musiały ochronić zdeponowane tam złoto, część polskiego skarbu narodowego. Potem cenny kruszec, po wielu perypetiach, trafił do Francji.

Nie wiadomo, jaki los spotkałby Janinę Dobrowolską gdyby nie nagła choroba jej kilkumiesięcznego synka Zbyszka. Nie poszła tego dnia do rodzinnej wsi, aby pomóc teściowej przy żniwach. I ocalała od rzezi, jaką Polakom przygotowali ukraińscy sąsiedzi.

Mieszkańcy dawnej Polski przywiązywali ogromną wagę do treści snów. Zapisywano je w pamiętnikach, dyskutowano o nich, bano się zdarzeń, które miały podobno zwiastować. Wierzono także, że w marzeniach sennych kontaktują się ze śpiącymi zmarli, którzy próbują załatwić jakieś sprawy, interesy. Bez wątpienia sny odzwierciedlały nastroje i lęki naszych staropolskich przodków, także tych z Zamojszczyzny.

To był początek formowania się polskiego lotnictwa. Samoloty powstającego Wojska Polskiego były w większości zdobyczne lub pozostawione przez zaborców. W dużej mierze uszkodzone. Lotnictwo potrzebowało zdolnych ludzi. Marian Kuś jako mechanik ze smykałką trafił więc w 1919 roku do lotnictwa

To niepozorna, ale ważna dla historii Zamościa budowla. Przez ponad 20 lat funkcjonowało tutaj m.in. starostwo, do którego przyjeżdżali petenci z całego regionu. Prawdziwy rozkwit tej instytucji odnotowano podczas urzędowania Jana Janusza Pryzińskiego, dziarskiego starosty w mundurze.

Stanisław Kwiatkowski ps. Rolnik, partyzant z Kryszyna, ranny pod Nabrożem trafił na leczenie do szpitala w Solcu w Warszawie. Kilka tygodni później wybuchło powstanie. Od tamtej pory nie dał znaku życia. Rodzinna bezskutecznie próbowała ustalić jego losy.

Miejska architektura zachowuje się jak żywy organizm. Zmienia się, ewoluuje, czasami dostaje jakby... starczej zadyszki (gdy np. z zabytkowych domów odpadają tynki, na ścianach pojawiają się zacieki itd.). Bywa, że tak jak chory człowiek jest "stawiana (przez specjalistów) na nogi". Ten cały proces jest inspirujący, fascynujący. Chcieliśmy go prześledzić.