Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 29 marca 2024 00:44
Reklama Baner reklamowy - Mrówka Zamość
Reklama baner wyborczy Michał Mulawa

Emilia Kusiak - nasza pani kierowniczka

Emilia, wówczas Konopkówna, miała 19 lat, kiedy jako początkująca nauczycielka została skierowana do pracy w małej wsi Dąbrowa Masłomęcka koło Hrubieszowa. Szkoła nie istniała. Miała ją zorganizować sama. I zorganizowała.
Emilia Kusiak - nasza pani kierowniczka

Z rodzinnego domu wyniosłam to, co mi przekazali rodzice. Pomagać innym, być uczciwym człowiekiem, kochać i szanować dzieci. Kiedy podejmowałam swoją pierwszą pracę, tatuś powiedział stanowczo: "Kobieta musi mieć honor" – wspomina Emilia Kusiak.

W domu rodzinnym było ich sześcioro rodzeństwa. Pierwsza na świat przyszła Róża, potem Marianna, Anna, później Emilia w 1930 roku, a następnie Józef i Stanisława. Wychowywali się we wsi Jungówka w gminie Kisielin, w powiecie Horochów, na Wołyniu. Tam prawdopodobnie pod koniec lat 20. Stefan Konopka, ojciec pani Emilii, kupił z parcelacji gospodarstwo. Powodziło im się dobrze. Ojciec do pomocy w gospodarstwie najmował okolicznych mieszkańców. 

We wrześniu 1939 roku do Jungówki zawitała wojna. Najpierw w osobach dwóch lotników, którzy wylądowali aeroplanem na polach za wsią. Ludzie pobiegli zobaczyć co się stało. Pobiegła za nimi i 9-letnia Emilia. I wtedy po raz pierwszy zobaczyła ruskich żołnierzy. Piloci byli brudni, wynędzniali. Wymachiwali w ich kierunku pistoletami.

Po raz drugi zobaczyła Sowietów, kiedy na ich podwórek zajechali wozem zaprzężonym w małe, kosmate, marne koniki. Powiedzieli: "Tu żywoj pamieszczyki" (Tu mieszkają panowie).

 – Mama powiedziała, że jesteśmy ludźmi pracującymi. Kazali jej pokazać ręce. Mama pokazała. A on na to: "U tibia plynie sinija krow" (U ciebie płynie niebieska krew). Zaczęli grozić mamie. I wtedy na podwórek wrócił tatuś. Zaproponował im jedzenie. Odmówili. Chcieli tylko wódki i wymienić konia. Nasze konie nie dały im się wyprowadzić. Stawały dęba. Nie dali rady ich dosiąść. Odjechali bez nich. W porównaniu z Niemcami, którzy potem przyszli, ci żołnierze to była prawdziwa dzicz – wspomina pani Emilia.

Wtedy w Jungówce nie doświadczyli od Niemców bestialstwa. Przyszło ono z innej strony. Od niedawnych sąsiadów Ukraińców. Już wiosną 1943 roku w okolicy zaczęły się mordy. Im bliżej lata, tym było ich więcej, tym częściej płonęły zabudowania Polaków. W czerwcu usłyszeli od Ukraińców, że kto zostanie w Jungówce, zginie. Uciekli do kościoła parafialnego w Zaturce. W kościele siedzieli trzy dni. Aż Niemcy obawiając się, że może w tym tłumie ludzi wybuchnąć epidemia, kazali im kościół opuścić. Rodzina Konopków wyjechała do Torczyna, gdzie była jednostka samoobrony polskiej i posterunek żandarmerii. Zamieszkali u stryja Kałużyńskiego, właściciela młyna.

W Torczynie przebywali do czasu zajęcia miasteczka w lutym 1944 roku przez Armię Czerwoną. Parę miesięcy później Konopkowie dostali ultimatum. Albo przyjmują obywatelstwo radzieckie, albo wyjeżdżają za Bug. Czuli się Polakami. Zapakowali swój ocalały dobytek na wóz i przyjechali do Strzyżowa.

 

To minie, wrócimy

 – Tatuś wybrał Strzyżów, bo był najbliżej Buga. Powtarzał: "To rychło minie". Mówił: "Tu przeczekamy, a potem wrócimy na własne" – opowiada pani Emilia.

Zakwaterowano ich w Hrebennem, w małej izbie, bez podłogi, z rozwalającym się piecem. Warunki były nieludzkie.

 – Z Wołynia przyprowadziliśmy cztery konie. Dwa ciągnęły wóz z dobytkiem, dwa przytroczone były do wozu. Ojciec poszedł do sołtysa Strzyżowa, aby przydzielił nam jakieś inne zabudowanie. Sołtys powiedział, że bardzo przydałby mu się taki koń, jaki my mamy. Tato powiedział: "Będzie chałupa, będzie koń". I tak za łapówkę dostaliśmy chałupę, którą tato wyremontował i w której w 1951 roku dokończył żywota – opowiada pani Emilia.

Więcej na ten temat w najnowszym numerze i e-wydaniu Kroniki Tygodnia


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
Sławomir Purzycki 30.03.2020 23:05
http://wolyn.freehost.pl/miejsca-j/jungowka-02.html To jest link do strony która gromadzi nazwiska dawnych mieszkańców wołyńskiej miejscowości Jungówka, nie ma tam Nazwiska a panieńskiego pani Emilii, ani członków jej rodziny, czy ktoś z jej rodziny mógłby to uzupełnić ??

 

 

ReklamaBaner reklamowy - firma suflidowo
ReklamaBaner B1 firmy Replika
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: PO to dnoTreść komentarza: Bolszewicy.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:45Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: Jasio 1 cy.Treść komentarza: Rząd chce by dzieci były GŁUPIE na POziomie ich ministrów ! Nie może być obywatel mądrzejszy od ministry , głupi obywatel to obywatel łatwo dający się manipulować ! To taki typowy wyborca platformy obywatelskiej - tuman POspolity ! Na wzór szefa partii :)Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:42Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: trwTreść komentarza: Ocena z religii nie była wliczana do średniej, kiedy ja chodziłem do liceum 30 lat temu. Widać jak kościół kat. rozszerzył swoje wpływy. Dobrze, że zostaną one należycie ukrócone.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:35Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: BeckerTreść komentarza: Oby tym razem fontanna była sprawna dłużej niż kilka tygodni.... szczególnie w sezonie turystycznymData dodania komentarza: 27.03.2024, 20:41Źródło komentarza: Zamość: Ruszyły prace przy fontannie. W czerwcu ma już działaćAutor komentarza: BrawoTreść komentarza: Rozmowa z krzesłem zawsze kończt się bezsensem.Data dodania komentarza: 27.03.2024, 19:19Źródło komentarza: W środę strajk generalny rolników w całej Polsce [MAPA] Możliwe utrudnienia w gm. SitnoAutor komentarza: Pociesznie są ci komuniści z GW i wy za nimiTreść komentarza: ,,chcą wolnego w Wolny Piątek"Data dodania komentarza: 27.03.2024, 18:27Źródło komentarza: Czy Polacy chcą wolnego w Wielki Piątek? Sondaż dał jednoznaczną odpowiedź
Reklama
Reklama