Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 28 marca 2024 23:16
Reklama Baner reklamowy - Mrówka Zamość
Reklama baner wyborczy Michał Mulawa

O czym nazwy mówią?

Skąd wzięły nazwę Kozia Wola, Kinczany, Durna Łąka czy Kobyle Męki. Wyjaśnia to Mariusz Koper w najnowszej publikacji „Powiat tomaszowski w pejzażu toponimicznym pogranicza polsko-ukraińskiego”.
O czym nazwy mówią?
Pochodzący z Lubyczy Królewskiej dr hab. Mariusz Koper jest adiunktem w Katedrze Języka Polskiego KUL, autorem kilku książek i kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych o zróżnicowanej tematyce. Regionalista, miłośnik piłki nożnej i języka sportu.

Jeżeli chcemy się dowiedzieć, skąd wzięła się nazwa miejscowości Chorążanka albo dlaczego ta sama nazwa określająca mieszkańców terenu położonego na końcu wsi inaczej funkcjonuje w Siedliskach (Kinczany), a inaczej w Majdanie Górnym Drugim (Kończany), to powinniśmy sięgnąć po publikację dra hab. Mariusza Kopra z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. 

Netreba, Czołomyje…

To jedno z nielicznych tego typu opracowań poświęconych nazwom geograficznym jednego powiatu w skali kraju. Znalazła się w nim szczegółowa charakterystyka nazewnictwa, uwzględniająca nazwy miejscowości oraz nazwy terenowe, w tym m.in. ich pochodzenie i pierwotne znaczenie. Autor pochylił się nad nazwami miast, wsi, osad, kolonii i przysiółków i ich częściami, a także nad nazwami terenowymi, m.in. łąk, pól, lasów itp. W powiecie tomaszowskim nie brakuje nazw z ruskim czy ukraińskim rodowodem, np. Nedeżów, Netreba czy Hrebenne. Zdarzają się nazwy zaczerpnięte z różnych stron Polski, a nawet świata, np. Morskie Oko, Zakopane, Karpaty, Sybir, bardzo popularna jest Korea, która występuje pięciokrotnie, a także Zaolzie (tak nazywane są części wiosek w trzech gminach). Część wsi Steniatyn nazywana jest Nadłączem, ale – dla przeciwwagi – znajdziemy tam również Nadszosę. W dwóch gminach mamy Złodziejówkę, a część wioski Potoki to... Ziomy.

Jeśli chodzi o nazwy terenowe, to perełek też nie brakuje: Cygańskie Ogrody, Czołomyje, Durna Łąka, Gacie, Kobyle Męki, Krowia Góra, Kurza Łapa, Pola Lenie, Rów Ciurów, Świnia, a także Zabereźnik i Zady, które nic gorszącego w swoich nazwach nie mają…

Grzebienne, Przespa…

Autor przybliża legendy i ciekawostki związane z nazewnictwem niektórych miast, wsi i przysiółków, ale też przypomina jak w latach 70. na Lubelszczyźnie przymierzano się do wprowadzenia nowego nazewnictwa niektórych miejscowości. „Przygotowywany projekt zakładał m. in. zmianę Dubienki na Dębinkę, Horodła na Grodło, Uhruska na Węgiersk”.

W powiecie tomaszowskim, którego wielokulturowy charakter znajduje odbicie w nazewnictwie geograficznym, Hrebenne planowano zmienić na Grzebienne, Perespę na Przespę, a Oseredek na Ośrodki. Podobnych przykładów było więcej. Projekt zmian spotkał się z krytyką w środowisku lubelskich językoznawców i w konsekwencji odstąpiono od przeprowadzenia zapowiadanych zmian.

Na uwagę zasługuje obszerny rys historyczny i bogate źródła. Autor, który rozmawiał z mieszkańcami powiatu, którzy używają swoich określeń na nazewnictwo obszarów, w których żyją, dokonał benedyktyńskiego trudu zebrania całego materiału, który następnie poddał szczegółowej analizie i charakterystyce. Książka została starannie wydana, atrakcją jest załączona kolorowa mapa powiatu tomaszowskiego.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
si 08.03.2021 22:59
Bardzo ciekawa publikacja. Gratuluję autorowi.

 

 

ReklamaBaner reklamowy firmy GOLDSUN
ReklamaBaner B1
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: PO to dnoTreść komentarza: Bolszewicy.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:45Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: Jasio 1 cy.Treść komentarza: Rząd chce by dzieci były GŁUPIE na POziomie ich ministrów ! Nie może być obywatel mądrzejszy od ministry , głupi obywatel to obywatel łatwo dający się manipulować ! To taki typowy wyborca platformy obywatelskiej - tuman POspolity ! Na wzór szefa partii :)Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:42Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: trwTreść komentarza: Ocena z religii nie była wliczana do średniej, kiedy ja chodziłem do liceum 30 lat temu. Widać jak kościół kat. rozszerzył swoje wpływy. Dobrze, że zostaną one należycie ukrócone.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:35Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: BeckerTreść komentarza: Oby tym razem fontanna była sprawna dłużej niż kilka tygodni.... szczególnie w sezonie turystycznymData dodania komentarza: 27.03.2024, 20:41Źródło komentarza: Zamość: Ruszyły prace przy fontannie. W czerwcu ma już działaćAutor komentarza: BrawoTreść komentarza: Rozmowa z krzesłem zawsze kończt się bezsensem.Data dodania komentarza: 27.03.2024, 19:19Źródło komentarza: W środę strajk generalny rolników w całej Polsce [MAPA] Możliwe utrudnienia w gm. SitnoAutor komentarza: Pociesznie są ci komuniści z GW i wy za nimiTreść komentarza: ,,chcą wolnego w Wolny Piątek"Data dodania komentarza: 27.03.2024, 18:27Źródło komentarza: Czy Polacy chcą wolnego w Wielki Piątek? Sondaż dał jednoznaczną odpowiedź
Reklama
Reklama