Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 28 marca 2024 23:40
Reklama Baner reklamowy firmy WODBET
Reklama baner wyborczy Michał Mulawa

Apostoł między prostaczkami

Nie wolno było zapytać, co cię boli? Bo to by znaczyło, że lekarz jest głupi, tylko trzeba było zgadywać, wtedy odpowiadano jednym wyrazem: a ino.
Apostoł między prostaczkami

 "Z rozkazem więc porzucam Warszawę i udaję się do 4 pułku w Modlinie. Obejmuję lazaret, poznaję oficerów ze szkoły podchorążych, Bogusławskiego, Ostroroga, Lubomirskiego i wielu innych. Smutno w fortecy w Modlinie i nudno (...)" – pisał w swoich wspomnieniach dr Kazimierz Łukaszewicz. "W miesiącu lutym 1831 r. wypadła pierwsza legalna bitwa pod miasteczkiem Dobre".

Dr Łukaszewicz spisał wspomnienia z czasów powstania listopadowego (oraz nieco późniejszych) w drugiej połowie XIX w., już pod koniec swojego życia. Być może dlatego owe zapiski są trochę chaotyczne, wątki mieszają się ze sobą, a myśli – przeplatają. Ma to swój... urok. W tych zapiskach nie brakuje bowiem humoru oraz dystansu do rzeczywistości. Prezentujemy drugą część wyboru wspomnień tego nietuzinkowego, zasłużonego człowieka (w latach 1833-1879 dr Łukaszewicz pełnił funkcję lekarza okręgowego Ordynacji Zamojskiej). 

Zuch jesteś u Honoratki? 

Dobre to miejscowość w powiecie mińskim, na terenie Królestwa Kongresowego. Starcie sił powstańczych z Rosjanami odbyło się tam 17 lutego 1831 r. Jak czytamy w "Małej encyklopedii wojskowej", 6 korpus rosyjski gen. Grigorija Rosena uderzył wówczas na dywizję dowodzoną przez Jana Skrzyneckiego oraz część dywizji Franciszka Żymirskiego. Podczas bitwy odbyły się liczne natarcia i kontrnatarcia. Żadna ze stron nie zdobyła przewagi. Tak opisał jeden z nocnych ataków dr Łukaszewicz. 

"Na czele batalionu jechał pułkownik Bogusławski (miał na imię Ludwik – przyp. red.). Z całą siłą wrzasnął: Dzieci, żywym krokiem marsz, marsz, marsz! Będąc pewnym skutku, odjechał naprzód staję drogi. Ogląda się, aż tu batalion idzie żółwim krokiem" – wspominał dr Łukaszewicz. "Rozjątrzony wpada w szeregi i jak zacznie płazować oficerów i żołnierzy: – Tak to wy będziecie bronić ojczyzny? Zuch jesteś u Honoratki w kawiarni, tam umiesz być zuchem (krzyczał). – Przebacz pułkowniku, lecimy, lecimy (odpowiadali w tak bezceremonialny sposób poganiani żołnierze)".

Powstańcy z pułku dra Łukaszewicza w końcu poradzili sobie świetnie. "Wtedy (czyli po interwencji pułkownika) jak się rzucili, to prześcignęli pułkownika, zabrali cały tabor koni, powózki i przeszło 300 ludzi do niewoli" – pisał dr Łukaszewicz. "Kilku rannych, co przywiedli byli, to młodzi (rosyjscy) rekruci, lękliwi. Drżało to biedactwo nieustannie, oglądało się (...), a gdy się oswoili, to mówili, że sądzili, iż złapanych do niewoli będą rżnąć (...). W manierkach mieli surowy groch. 

Dr Łukaszewicz zapamiętał jednego z rannych powstańców. Opatrywał go podczas bitwy. "Ja stojąc z kompanią w asekuracji armat, pierwszego rannego miałem" – zanotował. "Był to dobosz, którego kula karabinowa trafiła w przyrodzenie. Usunięto go w krzaki do opatrunku, który się kończył na zatkaniu rany zmoczonej w rozcieku wstrzymującym krwotok. Przy takowym opatrunku świstały kule, ale górą, tylko się suche gałązki łamały". 

Bitwa trwała ok. pięciu godzin. Zginęło w niej 300 Polaków oraz blisko 750 Rosjan. W końcu Polacy wycofali się w okolice miejscowości Okuniew. 

Więcej w najnowszym numerze i e-wydaniu Kroniki Tygodnia


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze

 

 

ReklamaBaner reklamowy firmy GOLDSUN
ReklamaBaner B1 firmy Replika
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: PO to dnoTreść komentarza: Bolszewicy.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:45Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: Jasio 1 cy.Treść komentarza: Rząd chce by dzieci były GŁUPIE na POziomie ich ministrów ! Nie może być obywatel mądrzejszy od ministry , głupi obywatel to obywatel łatwo dający się manipulować ! To taki typowy wyborca platformy obywatelskiej - tuman POspolity ! Na wzór szefa partii :)Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:42Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: trwTreść komentarza: Ocena z religii nie była wliczana do średniej, kiedy ja chodziłem do liceum 30 lat temu. Widać jak kościół kat. rozszerzył swoje wpływy. Dobrze, że zostaną one należycie ukrócone.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:35Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: BeckerTreść komentarza: Oby tym razem fontanna była sprawna dłużej niż kilka tygodni.... szczególnie w sezonie turystycznymData dodania komentarza: 27.03.2024, 20:41Źródło komentarza: Zamość: Ruszyły prace przy fontannie. W czerwcu ma już działaćAutor komentarza: BrawoTreść komentarza: Rozmowa z krzesłem zawsze kończt się bezsensem.Data dodania komentarza: 27.03.2024, 19:19Źródło komentarza: W środę strajk generalny rolników w całej Polsce [MAPA] Możliwe utrudnienia w gm. SitnoAutor komentarza: Pociesznie są ci komuniści z GW i wy za nimiTreść komentarza: ,,chcą wolnego w Wolny Piątek"Data dodania komentarza: 27.03.2024, 18:27Źródło komentarza: Czy Polacy chcą wolnego w Wielki Piątek? Sondaż dał jednoznaczną odpowiedź
Reklama
Reklama