Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 28 marca 2024 19:25
Reklama Bnaer reklamowy A 1 - Krok za krokiem
Reklama baner wyborczy Michał Mulawa

100-lecie niepodległości: Zmartwychwstanie Wytęsknionej

Święto narodowe! Święcić rocznicę wielką należy – a więc odpoczywać, nic nie robić? Nie! Do stanu świętości podnieść codzienną, szarą pracę narodową, skrzepić się w sobie, wyolbrzymić zauważeniem, że tylu noakół nas współpracowników, nabrać wiary we własne siły i w celowość dążeń i zabiegów (...). Czcijmy dzień ten wielki, my dziś w zamęcie wojny światowej pracujący nad odbudową wolnej, niepodległej Ojczyzny".
100-lecie niepodległości: Zmartwychwstanie Wytęsknionej

Ten tekst został przygotowany w czerwcu 1918 r. przez Koło Polskiej Macierzy Szkolnej im. Henryka Sienkiewicza w Zamościu. Zamieszczono go na łamach szacownej "Kroniki Powiatu Zamojskiego" (w numerze 5-6). Nadal wyczuwa się w nim podniosły, uroczysty nastrój panujący wśród Polaków w ostatnich miesiącach krwawej jatki zwanej I wojną światową. 

To był sen lub – jak mówiono – "widmo" niepodległości!

Zapomnijmy o waśniach

"Niech każdy obchodem (w czerwcowym numerze KPZ znalazły się opisy uroczystości związanych ze świętem 3 maja w Zamościu, Chełmie, Hrubieszowie, Krasnobrodzie, Szczebrzeszynie i wielu innych miejscowościach) krzepi dusze do pracy nad zjednoczeniem wszystkich współbraci, równych i zgodnych między sobą i we wszystkich prawach, bo tylko tacy Ojczyznę naszą odbudują. Niech żyje Polska wolna i niepodległa! Nich żyje zjednoczony cały Naród Polski! 

W pierwszej połowie 1918 r. trudno sobie było jeszcze wyobrazić, iż marzenia o wolnej Ojczyźnie mogą się ziścić. Niemcy i Austro-Węgry wydawały się nadal silne. 9 lutego owe sprzymierzone ze sobą państwa zawarły z rządem powstałej po upadku caratu Rosji Radzieckiej układ pokojowy. Podpisano go w Brześciu Litewskim. Traktat przewidywał oddanie podległemu Sowietom Państwu Ukraińskiemu tereny na wschód od linii: Biłgoraj – Szczebrzeszyn – Krasnystaw – Puchaczów – Radzyń – Międzyrzec Podlaski. 

To był dla naszych rodaków prawdziwy szok. Przez polskie miasta przeszła fala protestów. Tak było 17 lutego 1918 r. także w Zamościu. Zorganizowano wówczas na Starym Mieście wielki wiec. Zebrani odśpiewali "Rotę", krzyczeli, rozprawiali. W końcu na demonstrantów ruszyli żołnierze. Protestujący rozeszli się, jednak tłum z polską flagą "spowitą" krepą pojawił się niebawem na ul. Lwowskiej oraz na Nowym Mieście. 

W tej sytuacji Austriacy wzmocnili w mieście garnizon wojskowy oraz wprowadzili stan wyjątkowy. Nastroje wrzały jednak także w wojsku. Miejscowi oficerowie zwrócili się wówczas nawet do Generalnego Gubernatorstwa Wojskowego w Lublinie z prośbą o przysłanie frontowych oddziałów szturmowych. Chcieli dzięki takiemu wsparciu stłumić bunt, który lada chwila mógł wybuchnąć w zamojskim batalionie 30 Pułku Piechoty. 

Na początku maja 1918 r. zorganizowano w Zamościu kolejną manifestację patriotyczną. W uroczystościach, akademiach i marszach wzięła nawet udział młodzież szkolna. "Ratusz tonie w zieleni upstrzonej barwami narodowymi" – czytamy w opisie tych wydarzeń opublikowanym w maju 1918 r. w KPZ (relację przygotował Stefan Roszko). "Nastrój świąteczny wytwarza się stopniowo, w miarę jak zaczynają ściągać z wiosek okolicznych delegacje i dziatwa szkolna na nabożeństwo, którym rozpoczyna się uroczystość (...). Młodzież przeważnie wypełnia starą świątynię. Gdzieniegdzie widoczne grupy inteligencji miejscowej". 

Więcej w najnowszym numerze i e-wydaniu Kroniki Tygodnia

JAK BĘDZIEMY ŚWIĘTOWAĆ NIEPODLEGŁOŚĆ? CZYTAJ W NASZYM INFORMATORZE CO? GDZIE? KIEDY?


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze

 

 

ReklamaBaner reklamowy firmy GOLDSUN
ReklamaBaner B1
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: PO to dnoTreść komentarza: Bolszewicy.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:45Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: Jasio 1 cy.Treść komentarza: Rząd chce by dzieci były GŁUPIE na POziomie ich ministrów ! Nie może być obywatel mądrzejszy od ministry , głupi obywatel to obywatel łatwo dający się manipulować ! To taki typowy wyborca platformy obywatelskiej - tuman POspolity ! Na wzór szefa partii :)Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:42Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: trwTreść komentarza: Ocena z religii nie była wliczana do średniej, kiedy ja chodziłem do liceum 30 lat temu. Widać jak kościół kat. rozszerzył swoje wpływy. Dobrze, że zostaną one należycie ukrócone.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:35Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: BeckerTreść komentarza: Oby tym razem fontanna była sprawna dłużej niż kilka tygodni.... szczególnie w sezonie turystycznymData dodania komentarza: 27.03.2024, 20:41Źródło komentarza: Zamość: Ruszyły prace przy fontannie. W czerwcu ma już działaćAutor komentarza: BrawoTreść komentarza: Rozmowa z krzesłem zawsze kończt się bezsensem.Data dodania komentarza: 27.03.2024, 19:19Źródło komentarza: W środę strajk generalny rolników w całej Polsce [MAPA] Możliwe utrudnienia w gm. SitnoAutor komentarza: Pociesznie są ci komuniści z GW i wy za nimiTreść komentarza: ,,chcą wolnego w Wolny Piątek"Data dodania komentarza: 27.03.2024, 18:27Źródło komentarza: Czy Polacy chcą wolnego w Wielki Piątek? Sondaż dał jednoznaczną odpowiedź
Reklama
Reklama