Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 29 marca 2024 07:42
Reklama Baner reklamowy FOOD P
Reklama baner wyborczy Michał Mulawa

Historia: Sahryń. Bohaterowie i hieroje

Ofiary były po jednej i drugiej stronie, UPA walczyła o niepodległą Ukrainę, tak jak AK o Polskę, a Stepan Bandera jest dla Ukraińców takim samym bohaterem, jak Józef Piłsudski dla Polaków. Taka narracja historyczna obowiązuje obecnie u naszych wschodnich sąsiadów. Symbolem męczeństwa narodu ukraińskiego stał się Sahryń. Udało się nam dotrzeć do jednego z ostatnich uczestników akcji.
Historia: Sahryń. Bohaterowie i hieroje
Marian Łasocha ps. Dal

Już sama wizyta prezydenta Ukrainy w Sahryniu była prowokacją. Tak uważają nie tylko przedstawiciele środowisk kresowych, ale też historycy oraz przedstawiciele polskich władz. Przypomnijmy, że doszło do niej 8 lipca br., a więc w rocznicę "Krwawej Niedzieli", która stała się kulminacyjnym punktem ludobójstwa Polaków na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Prezydent Polski był tego dnia na Wołyniu. Andrzej Duda złożył wiązankę kwiatów, zapalił znicz i modlił się za ofiary w szczerym polu. Był to wymowny gest, bo jak powszechnie wiadomo zdecydowana większość ofiar ukraińskich ryzunów na Wołyniu do tej pory spoczywa bezimiennie w dołach śmierci, a przez wydany przez ukraiński IPN zakaz ekshumacji, poszukiwań i upamiętnień nie ma szans na zmianę tej sytuacji.

Tego samego dnia Petro Poroszenko pod okazałym pomnikiem w Sahryniu razem z rzeszą dowiezionych autokarami obywateli Ukrainy oddawał hołd najprawdopodobniej nie tylko ofiarom cywilnym, ale i – jak podnoszą przedstawiciele środowisk kresowych – obrońcom Sahrynia spod znaku UPA (podczas uroczystości wznoszono okrzyki "Sława Ukrainie/Herojam sława!", które były zawołaniem bojowym banderowców do ataku na polskie wsie). To podczas tych uroczystości prezes Towarzystwa Ukraińskiego w Lublinie Grzegorz Kuprianowicz obwiniał żołnierzy AK i BCh o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości na prawosławnych mieszkańcach wioski. Co wydarzyło się 10 marca 1944 r. w Sahryniu?

Dwa Sahrynie

Strona ukraińska podaje, że tego dnia "polscy bandyci" otoczyli wioskę, a następnie podpalili zabudowania i wymordowali ludność cywilną. Według ich najnowszych źródeł, we wsi Sahryń i jej koloniach zginęło 606 znanych z imienia i nazwiska mieszkańców narodowości ukraińskiej. Sahryń przed 10 marca 1944 r. przestawiany jest jako spokojna i bezbronna wieś.

Inaczej widzą to Polacy. Trzeba przypomnieć, że w 1943 r. Niemcy i będący na ich służbie Ukraińcy siłą wysiedlili z Sahrynia polską ludność, a na ich miejsce osadzono Ukraińców z powiatów tomaszowskiego i zamojskiego. Po drugie, z uwagi na silną placówkę UPA, Sahryń był kuszczem, a więc ukraińską twierdzą, obejmującą m. in. stanice Sahryń, kol. Sahryń, Miętkie, Mołożów, Pasieki, Wronowice, Turkowice i kol. Brzeziny. Z Sahrynia i okolicznych stanic pododdziały USN i oddziały UPA dokonywały napadów na ludność polską i polskie oddziały partyzanckie, a także terroryzowały oporną ludność ukraińską.

Na terenie kuszczu w Sahryniu – jak opisywał to w "Partyzanckim kraju" Jerzy Markiewicz – znajdowało się ok. 200 dobrze uzbrojonych członków UPA i Ukraińskiej Samoobrony narodowej (USN) oraz 22 policjantów ukraińskich. Decyzja o ataku na kuszcz sahryński została podjęta pod wpływem ustaleń wywiadu podziemia, który informował, że 16 marca 1944 r. dojdzie do ataku bojówek ukraińskich na polskie wioski. To było właśnie bezpośrednią przyczyną podjęcia wyprzedzających działań przez stronę polską. Akcja nie była wymierzona w ludność ukraińską, lecz w bazę UPA. Podczas ataku – jak podają polskie źródła – zginęło 150-300 Ukraińców. Wśród zabitych byli też cywile, choć dowódca całego zgrupowania AK i BCh por. Zenon Jachymek "Wiktor" wydał przed atakiem rozkaz o ich oszczędzaniu. – Prawdopodobnie były to osoby niezaangażowane bezpośrednio w napady na polskie osiedla, niemniej jednak moralnie wspierające działania policji ukraińskiej oraz UPA – uważa Ewa Siemaszko, badaczka stosunków polsko-ukraińskich podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu.

Byłem sanitariuszem

Dzięki Markowi Gwoździukowi, regionaliście z gm. Łaszczów, dotarliśmy do jednego z ostatnich uczestników akcji na Sahryń. To mieszkający w miejscowości Zimno (gm. Łaszczów) Marian Łasocha ps. Dal. – Byłem pomocnikiem sanitariusza – wspomina 93-latek.

To był nieżyjący już Edward Greszata ps. Blacha. – Przy jego boku nosiłem torbę z opatrunkami i lekami – kontynuuje pan Marian. – Sporo tego było. Miałem przy sobie granat i krótki karabin francuski.

Przyszedł marzec 1944 r. i akcja na Sahryń.

Więcej o wyjątkowej historii pana Mariana i bolesnej polsko-ukraińskiej historii w najnowszym numerze Kroniki Tygodnia i e-wydaniu. 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
M@rio 10.03.2021 09:18
Bardzo nietrafne porównanie, należałoby stwierdzić, że UPA walczyła o niepodległą Ukrainę, tak jak SS o niepodległe Niemcy.

Soro 11.10.2018 07:55
Czy na pewno wydano rozkaz o oszczędzaniu cywilów? A może wręcz przeciwnie? Stefan Kwaśniewski: "Przedstawiłem konieczność radykalnego działania, w postaci brutalnych akcji celem zmuszenia Ukraińców do zaniechania krwiożerczej polityki przeciw ludności polskiej. W tym celu podałem komendantowi Obwodu, „Sterowi”, myśl, że projektuję akcję zbrojną, o cechach pełnej brutalności". I dalej: "Omówiłem z dowódcami sposób wykonania walki, w myśl przesłanek brutalnych – co przez to sobie wyobrażam. Cel był jasny; podjęte posunięcia na szeroką skalę nazwałem cesarskim cięciem. Miały one doprowadzić swoją gwałtownością i brutalnością do stępienia żądła ukraińskiego".

odsodo 11.10.2018 08:07
Żeby temat ten był jasny i nie drażliwy, to by tak o tym ciągle nie huczano w mediach.

Sahryniak 11.10.2018 06:09
Chcecie usprawiedliwiać. Uspokoić sumienie. Ale nikt w to nie wierzy. Sami sie motacie. Jachymek zaatakowal wieś gdzie byli sami niby upowcy i wydal rozkaz o nie zabijaniu cywilów. Po co skoro tam byli sami upowcy? I kto zginal? Ani jeden upowiec i sami cywile.

miki 01.05.2020 17:29
Chodzisz się pomodlić na grób siostry Longiny i sierotków?

Sahryniak 11.10.2018 05:53
Czyli jednak setki cywilów w Sahryniu i oolicy 10 marca 1944 roku wybili sie sami?

greg 10.10.2018 09:03
Ukraińcy zakłamują historię.

POLSKA nasz kraj 09.10.2018 18:31
DZISIAJ Ukraińcy są górą .Pracują w Polsce za większe pieniądze niż MY POLACY ,legalnie [haheł ] a [lach ] na czarno .O taki kraj AK walczyła i Solidarność .Wstyd i hańba dla takich rządzących .CHWAŁA tym co są prawdziwymi POLAKAMI a nie pajacami .

Sahryniak 11.10.2018 06:12
Co ma Sahryń w 1944 do teraźniejszości? Nic. Takich sobie wybraleś z PSL, potpmków Rysia Basaja, to tak masz.

rex 05.05.2022 23:05
morda rubish

Andrzej 09.10.2018 11:50
To zaszczyt mieć takich ludzi w rodzinie. To są nasi bohaterowie.

Realista 11.10.2018 07:58
Wasi.

Jadwaszem 13.10.2018 15:15
Twoi. Dzięki nim mówisz po polsku.

 

 

ReklamaBaner reklamowy firmy GOLDSUN
ReklamaBaner B1 firmy Replika
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: PO to dnoTreść komentarza: Bolszewicy.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:45Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: Jasio 1 cy.Treść komentarza: Rząd chce by dzieci były GŁUPIE na POziomie ich ministrów ! Nie może być obywatel mądrzejszy od ministry , głupi obywatel to obywatel łatwo dający się manipulować ! To taki typowy wyborca platformy obywatelskiej - tuman POspolity ! Na wzór szefa partii :)Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:42Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: trwTreść komentarza: Ocena z religii nie była wliczana do średniej, kiedy ja chodziłem do liceum 30 lat temu. Widać jak kościół kat. rozszerzył swoje wpływy. Dobrze, że zostaną one należycie ukrócone.Data dodania komentarza: 28.03.2024, 10:35Źródło komentarza: Zmiany w pracach domowych i ocenach z religii. I to od razu po WielkanocyAutor komentarza: BeckerTreść komentarza: Oby tym razem fontanna była sprawna dłużej niż kilka tygodni.... szczególnie w sezonie turystycznymData dodania komentarza: 27.03.2024, 20:41Źródło komentarza: Zamość: Ruszyły prace przy fontannie. W czerwcu ma już działaćAutor komentarza: BrawoTreść komentarza: Rozmowa z krzesłem zawsze kończt się bezsensem.Data dodania komentarza: 27.03.2024, 19:19Źródło komentarza: W środę strajk generalny rolników w całej Polsce [MAPA] Możliwe utrudnienia w gm. SitnoAutor komentarza: Pociesznie są ci komuniści z GW i wy za nimiTreść komentarza: ,,chcą wolnego w Wolny Piątek"Data dodania komentarza: 27.03.2024, 18:27Źródło komentarza: Czy Polacy chcą wolnego w Wielki Piątek? Sondaż dał jednoznaczną odpowiedź
Reklama
Reklama