Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 20 kwietnia 2024 11:26
Reklama Baner reklamowy FOOD P

Historia Papuszy: "Laleczka" z sitanieckich łąk

– Metryka urodzenia Papuszy znajduje się w Archiwum Państwowym w Zamościu – zapewnia dr Agnieszka Szykuła-Żygawska, zamojska badaczka, autorka kilku książek. – Dowiadujemy się z niej, iż 17 sierpnia 1908 r. trzy osoby przyszły do kancelarii parafialnej w Sitańcu zapisać narodzone właśnie dziecko (matka Papuszy była wówczas w połogu, dlatego prawdopodobnie została w cygańskim taborze – przyp. red.). Była to 58-letnia Józefa Popowicz oraz niepiśmienni świadkowie: 30-latek Stanisław Bobowicz oraz 40-letni Karol Bogdanowicz.
Historia Papuszy: "Laleczka" z sitanieckich łąk
To zdjęcie wykonano prawdopodobnie z początku XX w. Długo oglądaliśmy tę fotografię w naszej redakcji. Efekt? Jedni dziennikarze uważają, że to prawdziwy, cygański tabor, inni uznali, że są to przebierańcy (świadczyć o tym może np. ubranie pierwszej z prawej dziewczynki).

Dokument został sporządzony przez ks. Jana Badowskiego, ówczesnego proboszcza sitanieckiej parafii. Dlaczego jest tak ważny? – Nie ma wątpliwości gdzie urodziła się słynna Papusza – podkreśla dr Agnieszka Szykuła-Żygawska

Dotychczas nie było to oczywiste. Co się zmieniło? Po tym odkryciu zamojskiej badaczki możemy już z całą pewnością mówić o słynnej Papuszy – wybitnej poetce rodem z podzamojskiego Sitańca. 

Naprawdę mamy się czym pochwalić!

Wizyta ducha

"Pochodzenie moje. Tatuś był z Warmijaków i Berników (były to grupy polskich Romów – przyp. red.), mamusia z galicyjskich Cyganów" – pisała po polsku Papusza w swoim pamiętniku (zachowało się prawie 200 stron tych zapisków). "Z ojca lepsza rodzina. Ojca dobrze nie pamiętam, miałam pięć lat jak umarł mi na Syberii (stało się to ok. 1914 r.). Mamusia wyszła za mąż po ośmiu latach za Wajsa Jana. Ja byłam jedna u matki. Było mi dobrze na jedno, ale na drugie źle, bo nie umiałam czytać, mając dwanaście lat życia". 

Bronisława Wajs z domu Zielińska, zwana także Papuszą, nie napisała, w którym roku i w jakiej miejscowości się urodziła (wiadomo, że jej matka nazywała się Katarzyna Zielińska). W dokumentach pojawiały się różne nazwy miast lub wsi, w których Papusza podobno przyszła na świat. To m.in. Lublin, Płońsk i Sitaniec (gm. Zamość). Daty urodzenia poetki także podawano odmienne. Najczęściej były to lata: 1908, 1909 lub 1910. W wydanej pięć lat temu książce Angeliki Kuźniak pt. "Papusza" możemy przeczytać, iż poetka urodziła się 17 sierpnia w 1908 r. w podzamojskim Sitańcu lub 10 maja 1910 r. w Lublinie. Taką informację możemy także znaleźć m.in. w Wikipedii. Natomiast Jerzy Ficowski, poeta, prozaik, eseista i tłumacz w książce pt. "Cyganie na polskich drogach" napisał jedynie, iż Papusza urodziła się w 1909 lub 1910 roku. 

Więcej przeczytasz w najnowszym numerze i e-wydaniu Kroniki Tygodnia


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze

 

 

ReklamaBaner reklamowy firmy GOLDSUN
ReklamaBaner B1 firmy Replika
Reklama
Reklama
Reklama